فضای مجازی در ایران سبب رفع شدن دسترسی نابرابر به کتاب شد - مجله سویگل

هوادار شیفته کتاب نداریم

سید رفیع احمد جواهری با اشاره به این که خواندن برای دو امر یادگیری و سرگرمی انجام می گردد، اعلام کرد: از این رو که کشور ما به سمت مدرک گرایی رفته است در بحث خواندن برای یادگیری کتاب های بسیاری به فروش می رسد. ولی خواندن برای سرگرمی در ایران بر خلاف همه جای جهان کمتر دیده می گردد.

وی اضافه نمود: از دید من خواندن و خریدن کتاب در جامعه ما رو به افزایش است از این رو که در حال حاضر والدین برای فرزندان خود کتاب های بیشتری می خرند؛ اما همچنان خود کتاب نمی خوانند که نوعی ضعف محسوب می گردد؛ به این دلیل که تا پدر و مادر خود کتاب نخوانند فرزندان نیز چندان به مطالعه گرایش پیدا نمی نمایند. به واقع در حوزه کتابخوانی هوادار شیفته نداریم، به این معنی که فرد خود کتاب بخواند و آن را به دیگران نیز توصیه کند.

فرهنگ سازی در حوزه کتاب به خوبی انجام نشد

جواهری با اشاره به این که وقتی فرد مشکل مالی داشته باشد از تشریفات زندگی خود چون رستوران رفتن، کتاب خریدن، سینمارفتن و لباس خریدن می کاهد مطرح کرد: فردی که کتابخوان است با وجود مشکل مالی ابتدا رستوران را حذف می نماید و این امر مستلزم پرورش صحیح افراد کتابخوان است. واقعیت این است که در جامعه ما فرهنگ سازی در حوزه کتاب به خوبی انجام نشده است. فرهنگ سازی صرفا با پول انجام نمی گردد و یکی از نمونه های آن استفاده از کتابخانه در فیلم ها است. همچنین معلمان، مربیان و والدین خود باید کتاب بخوانند و با کتاب دیده شوند تا بچه ها از آن ها الگو برداری نمایند.

مدیر انتشارات ابوعطا در ادامه تاکید نمود: من به عنوان ناشر باید کتاب خوب فراوری کنم و دولت نیز باید فرهنگ سازی نموده و مردم را به سوی مطالعه ترغیب کند. همچنین اطلاعات لازم در مورد چه کتابی خواندن نیز باید در اختیار مردم قرار گیرد .

تعطیلی کتابفروشی ها سبب لنگ شدن چرخ فرهنگ می گردد

احمدجواهری با بیان این که با توجه به احتیاج جامعه و مخاطب باید کتاب فراوری کرد گفت: در حال حاضر سلیقه، نوع رفتار، گفتار، دیدگاه و پرورش بچه ها ما تغییر نموده است و ما باید با توجه به این تحول، محتوا فراوری کنیم نه این که کتاب ها و فیلم های دوران کودکی خود را برای آن ها به نمایش بگذاریم. درواقع باید به این احتیاج آن ها پاسخ دهیم تا دچار اختلال یادگیری نشوند.

وی در ادامه اعلام کرد: وقتی هزینه کتاب آماده افزایش یابد حمایت از مولف، نویسنده و تصویرگر داخلی نیز بیشتر می گردد. همچنین دولت به عنوان پدر خوب به ما پول ندهد؛ بلکه فرهنگ، قانون و ثبات قانونی را افزایش دهد.

شرایط توزیع کتاب در ایران خوب نیست

در ادامه نشست رفتارشناسی در حوزه خرید جبار رحمانی ضمن بیان این که خانواده ایرانی به کتاب علاقه دارد از این رو سعی می نماید سرمایه فرهنگی فرزند خود را افزایش دهد، اعلام کرد: در کشور ما قشر کوچکی از افراد کتاب خوان وجود دارد که تحت هر شرایطی کتاب خریده و مطالعه می نمایند؛ مساله اصلی اکثریتی است که در ظاهر کتاب را دوست دارند اما آن را مطالعه نمی نمایند. درواقع شکافی بین نگاه مثبت به کتاب و مطالعه آن وجود دارد و ما باید بتوانیم این شکاف را از بین برده و کتاب را به امری جدی و عمومی در جامعه بدل کنیم که مستلزم سیاست گذاری کلان است.

وی متغیر اقتصاد در مبحث کتابخوانی را موثر ندانست و گفت: اگر این امر نقشی مشخص نماینده داشت قشر مرفه جامعه ما کتاب بیشتری می خریدند.

وی با اشاره به این که در حال حاضر شرایط نشر در کشور ما بد نیست، چون تعداد ناشران و آثار منتشر شده خوب است مطرح کرد: شرایط توزیع کتاب در ایران چندان خوب نیست، به عنوان نمونه فردی که در بیرجند زندگی می نماید به بخش محدودی از کتاب ها دسترسی دارد و باید برای این مورد چاره ای اندیشید.

باید مخاطب کتابخوان پرورش داد

عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم اضافه نمود: اگر مخاطب کتاب خوان پرورش داده گردد و کتاب خوب نیز فراوری گردد، این دو یکدیگر را پیدا می نمایند؛ ولی اگر ناشر کتاب خوب نیز فراوری کند. از آن سو چون مخاطب خوبی تربیت نشده چندان مثمر ثمر نخواهد بود. به نظر من خلا اصلی نبود یارانه دولت نیست، بلکه باید مکانیزم آموزش صحیح کتاب خواندن و مخاطب کتابخوان را دریابم.

وی با مطرح کردن این که در گذشته سواد محدود و شیوه انتقال دانش شفاهی بود، اعلام کرد: ممکن است فرد ساعت ها پای صحبت های شخصی بنشیند از این رو که گوینده به خوبی می تواند روایت کند. این مهارت را باید در فراوری کتاب افزایش دهیم و آثاری را منتشر کنیم که محتوای خوب را با روایتی خوب ارائه کند تا سبب جذب مخاطب گردد.

رحمانی در خاتمه ضمن اشاره به این که فراوری اثری که به احتیاج جامعه پاسخ بگوید، احتیاج به تامل دارد گفت: فضای مجازی و واقعی هرکدام فضای خاص خود را دارند و لزوما رقیب یکدیگر نیستند. مسئله اصلی فرآیند فراوری محتوای کتاب است و این که به صورت الکترونیکی منتشر گردد یا کاغذی تفاوتی ندارد؛ اما فضای مجازی سبب شد بخش دسترسی نابرابر به کتاب که در ایران وجود داشت تا حدودی رفع گردد.

نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از اول بهمن شروع و تا ششم بهمن ماه در سامانه tehranbookfair.ir ادامه خواهد داشت.