باید اقتدار سازمان تنظیم مقررات رادیویی افزایش یابد - مجله سویگل

رئیس اسبق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات در پاسخ به پرسشی درباره استقلال سازمان تنظیم مقررات گفت: من اصلا فکر نمی کنم که نهاد مستقلی در ایران فعال باشد. سازمان تنظیم مقررات باید هم مقتدر باشد و هم مستقل؛ مثلا در ترکیه به این سازمان می گویند اتوریته که به معنی اقتدار است. قطعاً سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی هنوز نتوانسته از نهاد بالادستی اش یعنی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مستقل گردد. تجربه من در 14 سال فعالیت در سازمان اینطور نبوده که علی رغم فشارهای مالی، سیاسی و اجتماعی بتواند کاملاً مستقل تصمیم گیری کند.

وی در خصوص چرایی قرارگرفتن سازمان تنظیم مقررات رادیویی در وزارتخانه ارتباطات گفت: در ایران به طور سنتی بودجه، قدرت و اقتصاد در وزارتخانه متمرکز است. نهادهای خارج از وزارتخانه مانند نهادهای معاونت رئیس جمهوری مثل وزارت خانه ها هیچگاه پیروز نبوده اند.

شورای رقابت در قانون بیشترین استقلال را دارد

فلاح جوشقانی شورای رقابت را به عنوان نهادی که در قانون بیشترین استقلال را داراست معرفی کرد و گفت: قانون شورای رقابت بسیار مترقی است. حتی رئیس جمهور نمی تواند رئیس شورای رقابت را تغییر دهد مگر در شرایطی که در قانون پیش بینی شده باشد. شورای رقابت، تبلور یک نهاد تنظیم گری حرفه ای و مدرن است؛ در ایران اما ساختار سیاسی ما اجازه نمی دهد سازمان تنظیم گر به درستی فعال کند. رئیس سازمان تنظیم مقررات معاون وزیر است و حتی در بیان عناوین هم این معاونت ابتدا می آید. نمی توان معاون وزارتخانه بود و تصمیمی جدا از علایق و سلایق آن گرفت.

رئیس اسبق سازمان تنظیم مقررات رادیویی درباره تجربه فعالیتش به عنوان رئیس این سازمان گفت: زمانی که من مسئولیت داشتم علی رغم این که سیاست های وزارتخانه باید اجرا می شد یک استقلال نسبی وجود داشت مخصوصاً در زمینه تصمیم گیری های مربوط به اپراتورها. همواره ما مقررات را پیشنهاد دادیم. در خصوص فراوری مقررات و تصمیم سازی مسیر حرکت، از سمت سازمان به سمت وزارتخانه بوده است.

او افزود: با این وجود سازمان تنظیم مقررات نمی تواند با اتوریته فعلی و ابزارهایی که به آن ضمانت اجرایی تصمیماتش را می دهد با اپراتورهای متخلف برخوردهایی مانند تعلیق کند.

اقتدار ما بر شرکت های دولتی بیشتر از شرکت مخابرات خصوصی شده بود

فلاح جوشقانی درباره اقتدار این سازمان در مواجهه های مختلف با شرکت مخابرات گفت: مخابرات ایران از چند حیث یک شرکت استثنایی است. در بسیاری از حوزه ها انحصار شدیدی دارد. وقتی خصوصی شد امکاناتی که با هزینه دولت و بیت المال ایجاد شده بود در اختیار مخابرات نهاده شد. برای مخابرات انحصار طبیعی به وجود آمده و البته در خصوص مخابرات به طور خاص ممکن است سهامدارانش هم اقتدار خاصی داشته باشند.

وی در خصوص الزاماتی که از سوی سازمان تنظیم مقررات به مخابرات اعمال شد، ادامه داد: اگر مخابرات را به حال خودش واگذار می کردیم الان هیچ نداشتیم به جز یک شرکت مخابرات که هیچ سرویسی ارائه نمی دهد. سازمان تنظیم مقررات با اقتدار نسبی که داشته سعی نموده با مخابرات و تخلف هایش برخوردهایی کند.

وی در پاسخ به پرسشی درباره توانایی اعمال قدرت سازمان تنظیم مقررات بر شرکت های زیرمجموعه وزارت ارتباطات گفت: در اختلاف های بین شرکت های زیرساخت، پست و سازمان تنظیم مقررات همواره سازمان تنظیم مقررات پیروز بوده است. اینطور نبوده که برای این شرکت ها امتیاز خاصی قائل شویم. اقتدار ما در خصوص این شرکت ها خوب بوده البته که این شرکت ها هم با قوانین ما مقابله ای نداشتند.

عدم تفاهم با وزارت نیرو منجر به افزایش 6 برابری هزینه های پروژه فیبر نوری شد

فلاح جوشقانی در پاسخ به سوالی درباره اختلاف این سازمان با صداوسیما در سال های گذشته گفت: ما اختلاف مبنایی با صداوسیما در حوزه طیف و باند فرکانسی 700 و 800 داشتیم که تا کنون حل نشده است. اما در حوزه های دیگر ارتباط منطقی و خوبی برقرار بود. عموماً صداوسیما در راستای مقررات ما عمل کرد.

وی از چالش های همکاری بین نهادی در ساختار حکمرانی کشور گفت: در مواردی نتوانستیم همکاری خوبی تعریف کنیم و به دلایل مختلف به نتیجه مناسب نرسیدیم. مثلاً در خصوص پیاده سازی فیبر در شهرها، بحث های جدی با وزارت نیرو شروع کردیم. ولی معمولا به نتیجه نرسید و مبنا اختلافات ما مالی و بیزینس مدل ها بود. به علت این که مقررات ما شمولیت لازم را نداشته این مذاکرات به نتیجه نرسید و شرکت ها مجبور شدند مجوز را از شهرداری ها بگیرند و با هزینه ای تقریباً 6 برابر هزینه فیبر هوایی در زیر زمین راه اندازی نمایند.

شورای عالی فضای مجازی دخالتی در اجرای مقررات نداشته است

فلاح جوشقانی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر تصمیم گیری های شورای عالی فضای مجازی بر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، با بیان این که استقلال از شورای عالی فضای مجازی که سیاست گذار حوزه سازمان تنظیم مقررات است، ممکن نیست گفت: البته شورای عالی فضای مجازی در اجرای مقررات این نهاد دخالتی نداشته است. مقررات گذاری همواره ذیل سیاستگذاری است و شورای عالی فضای مجازی، سیاستگذار کلان است. به طور مثال، چارچوب سیاستگذاری شورا این بوده که از محتوای فراوری داخل حمایت گردد بنابراین کمیسیون تنظیم مقررات، مقررات را به همین دلیل تدوین نموده است. البته که پشت این قضایا مذاکراتی بوده و به نتایجی رسیده بودیم.

معاون سابق وزیر ارتباطات درباره بخشی از عملکرد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در دولت قبل گفت: در بعضی حوزه ها ما با ابزارمان که مقررات گذاری و اعمال اقتدار بوده نمره 13 یا 14 به خود می دهیم. به دلایل مختلف نتوانستیم. نه این که مقررات ما بد باشد مقررات ما به سبب ارتباط ما با رگولاتورهای خارجی پیشرفته بوده، اما شرایطی وجود داشته که نتوانستیم به اندازه مناسب اقتدار نشان دهیم.

وی ادامه داد: سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ردیف بودجه مستقل ندارد بخشی از عایدی اپراتورها سهم رگولاتور است که محقق نمی گردد. از آن جایی که عایدی اختصاصی نداریم و اختیار هزینه کرد این مبالغ نیز مانند چارچوب بقیه دستگاه هاست، عملا استقلال مالی نداریم. با وجود اینها، یکی از سالم ترین و پاک ترین سازمان هایی که می شناسم سازمان تنظیم مقررات است اما به هر حال مشکل مالی و کمبود منابع انسانی وجود دارد.

فلاح جوشقانی در پاسخ به سوالی درباره بزرگترین چالش فعلی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گفت: حوزه ارتباطات حوزه پویایی است و احتیاج شدیدی به سرمایه گذاری دارد. سرمایه گذاری ها در حوزه ارتباطات ارزی است و عایدیها ریالی. به نظرم بزرگترین چالشی که وجود دارد این است که نمی توانیم به گونه مناسب، ارزش حوزه ICT را حفظ کنیم. 70 الی 80 درصد هزینه های ما ارزی است. این موضوعی است که همواره وزارتخانه و رگولاتور را رنج می دهد.

سرمایه گذاری اپراتورها به یک دهم کاهش یافته است

وی ادامه داد: در سال 95 هر یک از اپراتورهای اصلی حدود 1 میلیارد دلار به صورت سالیانه بر روی زیرساخت خود سرمایه گذاری می کردند که این عدد با توجه به کاهش ارزش پول ملی به حدود 100 میلیون دلار رسیده است.

وی به روز شدن ساختار سازمان، بهره گیری از دانش تنظیم مقررات و نیروی انسانی کارآمد را از راه های بهبود شرایط سازمان تنظیم مقررات دانست و گفت: باید اقتدار سازمان تنظیم افزایش یابد و اگر اراده ای باشد رگولاتوری نسل پنجم و تعامل بین رگولاتورها رخ دهد.

رئیس سابق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در خاتمه این نشست در پاسخ به سوالی درباره ماجرای جریمه اپراتورها به علت ایجاد اختلال در کلاب هاوس که سال گذشته رخ داد گفت: اگر کلاب هاوس فیلتر شده بود باید به ما ابلاغ می شد. در خصوص کلاب هاوس، نه قاضی و نه کمیته معین مصادیق محتوای مجرمانه حکم نداده بودند. بنا بر ماده واحده وزارت ارتباط، این وزارتخانه می تواند جریمه، حق السهم و حق الامتیاز بگیرد. بر همین اساس، وزارت ارتباطات به معین جریمه اقدام کرد و در این خصوص رگولاتور نقشی نداشت. پس از آن جریمه به دو اپراتور ابلاغ شد و با پیگیری اپراتورها، این مصوبه در دیوان عدالت متوقف شد. تا جایی که اطلاع دارم این جریمه اعمال نشد.