کاوشگر جویس آژانس فضایی اروپا راهی سیاره مشتری شد - مجله سویگل

فضاپیمای جویس 28 دقیقه پس از بلند شدن در ارتفاع 1500 کیلومتری از موشک جدا شد و سفر طولانی خود را به سوی سیاره مشتری در 628 میلیون کیلومتری کره زمین شروع کرد.

جوزف اشباخر، مدیر کل آژانس فضایی اروپا، گفت: این یکی از پیچیده ترین فضاپیماهایی است که تا به حال به منطقه بیرونی منظومه شمسی فرستاده شده است.

سیاره های بیرونی سامانه خورشیدی ما که شامل مشتری، زحل، اورانوس و نپتون می شوند، آن دست از سیاره های گازی هستند که بیرون از کمربند سیارک ها در حد فاصل مدار مریخ و مشتری قرار گرفته اند.

فضاپیمای جویس که به وسیله شرکت ایرباس طراحی شده مجهز به 10 ابزار علمی شامل دوربین نوری، طیف سنج، رادار، ارتفاع سنج، مغناطیس سنج و غیره است که به وسیله یک پوشش عایق چندلایه در برابر دمای شدید محافظت می گردد.

کاوشگر باید با مانورهای پیچیده از نیروی جاذبه سیارات دیگر همانند منجنیق استفاده کند. جویس در این راه گرانشی قبل از اینکه به سمت قمرهای مشتری برسد ابتدا به سمت مدار ماه-زمین خواهد رفت و از آن جا به سفر خود به دوردست ها ادامه خواهد داد، به سیاره زهره (در سال 2025) و بعد از آن دوباره به سمت زمین (سال 2029) و در نهایت به سمت قمرهای سه گانه مشتری که حدود 400 سال پیش به وسیله گالیله کشف شد.

دانشمندان احتمال می دهند در زیر سطح یخی این قمرها آب، به عنوان سرمنشأ حیات، می تواند وجود داشته باشد. جوزف اشباخر، رئیس آژانس فضایی اروپا، در این خصوص می گوید: ماموریت های فضایی قبلی وجود یک اقیانوس غول پیکر را به عمق چند ده کیلومتر، بسیار عمیق تر از اقیانوس های روی زمین، در بین دو پوسته ضخیم یخی قمر نشان داده اند.

جویس با هزینه 1.6 میلیارد یورو اولین فضاپیمای اروپایی برای کاوش سیاره ای بیرونی در منظومه شمسی است.

جویس (JUICE) مخفف کاوش قمرهای یخی مشتری (the Jupiter Icy Moons Exploration) است. مشتری (ژوپیتر) بزرگ ترین سیاره منظومه شمسی است این سیاره گازی غول پیکر بالاترین سرعت چرخش را دارد.

فضاپیمای جویس (JUICE) آژانس فضایی اروپا ماموریت دارد به مکان های دور از دسترس منظومه شمسی سفر کند. این فضاپیما قرار است مسافت 884 میلیون کیلومتری را تا سیاره مشتری و قمرهایش بپیماید.

هنگامی که جویس حوالی سال 2031 به مدار مشتری می رسد، ده صفحه بزرگ خورشیدی و بعلاوه مغناطیس سنج خود که برای شناسایی عناصر اطراف است را باز می نماید. این فضاپیما حول ژوپیتر و سه قمر آن یعنی کالیستو، اروپا و گانیمد پرواز خواهد نمود و پس از آن به مدار گانیمد رفته و برای چندسال در آن مدار می چرخد. زیرا این قمر مشتری مورد توجه ویژه دانشمندان آژانس فضایی اروپا است.

کارولین هارپر، رئیس علوم فضایی در آژانس فضایی بریتانیا باور دارد که این فضاپیما بر فرضیه وجود اقیانوس نمکی در زیر سطح گانیمد صحه خواهد گذاشت.

وی می گوید: اگرچه جویس برای جستجوی حیات روی یک قمر یخی طراحی نشده است، اما اگر قرار باشد در نقطه دیگری از منظومه شمسی در پی حیات باشیم، شانس وجود آن در زیر یخ است. اگر اقیانوسی هم وجود داشته باشد زیر یخ یکی از آن قمرها واقع شده است. بنابراین بسیار جالب است که بگردیم و ببینیم آیا آنچه را که انتظار داریم پیدا می کنیم یا نه، آیا اقیانوسی نمکی در زیر پوسته یخی وجود دارد که بتواند شرایط ضامن حیات داشته باشد؟

ماموریت این فضاپیما از سویی کشف این است که آیا سیاره های قابل سکونت دیگری همانند زمین در اطراف سیاره های غول آسایی چون مشتری وجود دارند یا خیر و از طرف دیگر فراهم آوردن شناختی از ساختار داخلی قمرها و آنالیز احتمال وجود مواد لازم برای وجود حیات بالقوه در آن ها است.

اگرچه جویس بر روی هیچ یک از قمرها فرود نخواهد آمد اما ابزاری که همراه دارد اطلاعات مهمی درمورد احتمال وجود حیات در آن جا به ما می دهد. مغناطیس سنجی که به وسیله دپارتمان فیزیک کالج سلطنتی لندن طراحی شده، با مقدار گیری میدان های مغناطیسی حول مشتری و قمرهایش می تواند اطلاعات مفیدی درباره دیگر سیاره های غول پیکر گازی فرای منظومه شمسی در اختیار ما بگذارد.

میدان مغناطیسی ژوپیتر هزاران برابر قوی تر از زمین است و آن را از گزند توفان های خورشیدی حفظ می نماید.

میشل دوئرتی، استاد علوم فضایی کالج سلطنتی لندن می گوید: ما می خواهیم بفهمیم که ساختار درونی قمرها چگونه است و آیا مواد لازم برای سکونت پذیری بالقوه در آن ها وجود دارد یا نه. اما علت دیگر اهمیت ساختار گانیمد برای ما این است که فکر می کنیم ساختار درونی گانیمد کلاس جدیدی از دنیایی آبی است.

وی می افزاید: در سرانجام ماموریت به مدار پیرامون گانیمد می رویم و این به ما اجازه می دهد عمق اقیانوس و غلظت نمک درون آن و در نتیجه مقدار رساناییش و بعلاوه قطر پوسته یخی روی آن را بفهمیم.

جویس قرار است 13 آوریل از گویان فرانسه به فضا پرتاب گردد اما آژانس فضایی اروپا ماموریت های دیگری هم با نام های پلاتو و آریل در امسال تعریف نموده است. این آژانس در ماموریت پلاتو در پی سیاره های سنگی مانند زمین که در حال چرخش به دور ستاره های دیگر هستند خواهد بود و آریل اتمسفر حدودا هزار سیاره فرا خورشیدی را معین خواهد نمود.