خبرنگاران آتش بس و اثبات حقانیت ایران در جنگ تحمیلی

به گزارش مجله سویگل، تهران- خبرنگاران- جنگ تحمیلی از دیدگاه کارشناسان علوم سیاسی و نظامی یکی از مهم ترین و بزرگ ترین برخوردهای نظامی دوران معاصر به شمار می رود که با تهدید امنیت و صلح جهانی و منطقه ای، پیامدهای منفی بسیاری را بر ملت های ایران و عراق تحمیل کرد. جنگی که صدام و حامیانش آغازگر آن بودند.

خبرنگاران آتش بس و اثبات حقانیت ایران در جنگ تحمیلی

در سال های شروعین پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود که رژیم بعث، مرزهای مختلف ایران را آماج حمله و تجاوز خود قرار داد. با این تجاوز، جنگ تحمیلی در 31 شهریور 1359 شروع شد. این جنگ که هشت سال به طول انجامید، یکی از طولانی ترین جنگ ها در سده بیستم به شمار می رفت. از بعد نظامی رژیم بعث با استفاده از عنصر غافلگیری در ابتدای جنگ پیروز شد، بخش هایی از خاک ایران از جمله خرمشهر را اشغال کند اما ایران در سال های دوم و سوم جنگ توانست، بیشتر مناطق اشغالی از جمله خرمشهر را آزاد نموده و از سال 1984 جنگ را به داخل خاک عراق بکشاند. جنگ تحمیلی از دیدگاه استراتژیک یکی از مهم ترین برخوردهای نظامی دوران معاصر بود، که منافع تقریباً همه کشورهای جهان را بدون استثنا تهدید کرد و تأثیر مستقیم آن بر کشورهایی وارد شد که بیشترین ذخایر نفتی جهان را داشتند. (1)

اعلام قطعنامه 598

با به درازا کشیده شدن جنگ تحمیلی، قطعنامه 598 شورای امنیت در 29 تیر 1366، برای خاتمه دادن به جنگ میان ایران و عراق صادر شد. این قطعنامه از طرف عراق پذیرفته شد و امام خمینی(ره) در پیامی در 29 تیر 1367 پذیرش قطعنامه را رسما اعلام کردند. پذیرش این قطعنامه هرچند به معنای پذیرش آتش بس از طرف ایران بود اما عراق همچنان به حملات خود ادامه داد تا اینکه جنگ در نهایت 29 مرداد 1367 رسما خاتمه یافت.

پیام امام خمینی (ره)

در پی اعلام قبول قطعنامه 598 از طرف ایران، امام خمینی (ره) در پیامی که به بهانه سالروز کشتار زائران ایرانی در مکه منتشر شده بود، به تشریح سیاست جدید جمهوری اسلامی در قبال جنگ تحمیلی و دلایل پذیرش قطعنامه پرداختند. در این پیام آمده بود: اما در خصوص قبول قطعنامه که حقیقتاً مساله بسیار تلخ و ناگواری برای همه و خصوصاً برای من بود، این است که من تا چند روز قبل معتقد به همان شیوه دفاع و مواضع اعلام شده در جنگ بودم و مصلحت نظام و کشور و انقلاب را در اجرای آن می دیدم؛ ولی به واسطه حوادث و عواملی که از ذکر آن فعلًا خودداری می کنم و به امید خداوند در آینده روشن خواهد شد و با توجه به نظر تمامی کارشناسان سیاسی و نظامی سطح بالای کشور که من به تعهد و دلسوزی و صداقت آنان اعتماد دارم با قبول قطعنامه و آتش بس موافقت نمودم و در مقطع کنونی آن را به مصلحت انقلاب و نظام می دانم و خدا می داند که اگر نبود، انگیزه ای که همه ما و عزت و اعتبار ما باید در جهت مصلحت اسلام و مسلمین قربانی شود، هرگز راضی به این عمل نمی بودم و مرگ و شهادت برایم گواراتر بود. اما چاره چیست که همه باید به رضایت حق تعالی گردن نهیم و مسلّم ملت قهرمان و دلاور ایران نیز چنین بوده و خواهد بود. من در اینجا از همۀ فرزندان عزیزم در جبهه های آتش و خون که از اول جنگ تا امروز به نحوی در ارتباط با جنگ کوشش و کوشش نموده اند، تشکر و قدردانی می کنم و همۀ ملت ایران را به هوشکمک و صبر و مقاومت دعوت می کنم. در آینده ممکن است، افرادی آگاهانه یا از روی ناآگاهی در میان مردم این مساله را مطرح نمایند که ثمرۀ خون ها و شهادت ها و ایثارها چه شد. این ها یقیناً از عوالم غیب و از فلسفۀ شهادت بی خبرند و نمی دانند شخصی که فقط برای رضای خدا به جهاد رفته است و سر در طبق اخلاص و بندگی نهاده است، حوادث زمان به جاودانگی و بقا و جایگاه رفیع آن لطمه ای وارد نمی سازد. (2)

تشکیل کمیته حقیقت یاب

بعد از تصویب قطعنامه 598 در جهت اجرای بند 6 قطعنامه، یک هیات بلژیکی انتخاب و مسوول شد که متجاوز جنگ را شناسایی و به دبیرکل سازمان ملل متحد معرفی کند. ایران اصرار داشت، زمان شروع به کار این هیات قبل از پذیرش قطعنامه از جانب ایران باشد که در نهایت این گونه عمل نشد. این هیات در نهایت در 18 آذر 1370 در گزارشی به دبیرکل وقت سازمان ملل متحد عراق را به عنوان متجاوز جنگ معرفی کرد.(3)

پس از این، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد این گزارش را در یک جلسه رسمی به شورای امنیت ارایه کرد. اکبر هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود در 1370 می نویسد: آقای خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل پذیرفته است که در مقابل کمک ایران به آزادی گروگان های غربی در لبنان به اجرای بند 6 قطعنامه 598 که مربوط به معرفی متجاوز است، حق ما را ادا کند و عراق را متجاوز معرفی کند. (4)

گزارش دکوئیار در نقض جدی حقوق انسانی توسط رژیم بعث

گزارش دکوئیار در روزهای آخر کارش به عنوان دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت در خصوص متجاوز شناختن رژیم بعث در جنگ از سندهای معتبر و قابل استناد است . همچنان که از جملات این سند سازمان ملل استنباط می شود، وی از شروع با اطلاعات دقیقی که داشت و گزارش ها، تجزیه و تحلیل هایی که دریافت می کرد، عراق را شروعنماینده این جنگ می دانست. او درباره نقض جدی حقوق انسانی توسط نیروهای رژیم بعثی گفت: من به درخواست یک یا هر 2 طرف در موارد متعددی هیأت های کارشناسی برای تحقیق درباره موارد نقض از قبیل استفاده از تسلیحات شیمیایی ، حمله به مناطق غیرنظامی و بدرفتاری با اسرای جنگی به صحنه نبرد، اعزام کردم . با کمال تاسف این گزارش ها حاکی از وجود شواهدی از موارد نقض جدی حقوق انسانی است . در یک مورد موظف بودم با تأسف عمیق این یافته کارشناسان را شاهد باشم که سلاح شیمیایی علیه غیرنظامیان در جمهوری اسلامی ایران در منطقه ای در نزدیکی یک شهر (سردشت) عاری از هر گونه حفاظت در برابر این حملات به کار رفته بود. (5)

استراتژی امام (ره) حفظ اسلام و مصالح مسلمین بود و برای دفاع از این استراتژی اگر دشمنان با ابزار نظامی به جنگ می آمدند، لزوما باید با ابزار نظامی مقابله کرد و اگر با ابزارهای فرهنگی و سیاسی به میدان بیایند، باید از ابزار فرهنگی و شیوه های سیاسی مناسب استفاده کرد. امام خمینی (ره) با قبول قطعنامه، موقعیت نظام جمهوری اسلامی را در شرایط به وجود آمده حفظ کرد و پس از هشت سال مبارزه، دشمن را از اشغال حتی یک وجب خاک ایران ناامید کرد که در تاریخ جنگ ها بی سابقه است، لکن این تصمیم به منزله خاتمه مبارزه نبود، بلکه تغییر استراتژی و اتخاذ شیوه جدیدی از مبارزه در جبهه سیاسی بوده است. ایشان با اشاره به اینکه باید برای دفع تجاوز احتمالی دشمن آماده و مهیا باشیم. می فرماید: من در میان شما باشم و یا نباشم، به همه شما وصیت و سفارش می کنم که نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیفتد. (6)

پی نوشت:

1- ابوغزاله، عبدالحمید (1380 (جنگ عراق و ایران، ترجمهٔ نادر نوروزشاد، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، صفحه، 186.

2- صحیفه امام، جلد 21، صفحه 92

3- مروری بر آخرین صفحه جنگ تحمیلی، ناگفته ای از پذیرش قطعنامه 598 باقی نمانده است، خبرگزاری مهر

4- سازندگی و شکوفایی، کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی 1370، دفتر نشر معارف انقلاب، خاطرات چهارشنبه 23 مرداد، صفحه 269

5- شروع آتش بس رسمی میان ایران و عراق، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، 29 مردادماه 1396

6- صحیفه امام، جلد 21، صفحات 93 - 94

منبع: ایرنا
انتشار: 20 مهر 1399 بروزرسانی: 20 مهر 1399 گردآورنده: soiigle.ir شناسه مطلب: 1143

به "خبرنگاران آتش بس و اثبات حقانیت ایران در جنگ تحمیلی" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "خبرنگاران آتش بس و اثبات حقانیت ایران در جنگ تحمیلی"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید