مجموعه مقالات تاریخ مدرسه علمیه سعیدیه منتشر شد - مجله سویگل

وی اضافه کرد: فکر تدوین اثری پژوهشی را درباره­ این مدرسه از سال ­ها پیش در سر داشتم و نهایتاً طرح پژوهشی آن را به حوزه­ هنری فارس ارائه دادم که مورد استقبال قرار گرفت اما به سبب کمبود منابع تصمیم گرفته شد که اثر به صورت فراخوان مقاله و در قالب مجموعه مقاله گردآوری شود.

گردآورنده تاریخ مدرسه سعیدیه ادامه داد: غیر از بنای مدرسه که زمینه­ نگارش مقاله درباره­ معماری اثر را فراهم می­ کرد درباره­ موضوعات دیگر منبعی در دست نبود در نتیجه با اعلام فراخوان مقاله توسط حوزه­ هنری فارس موضوع تلاش شد تا زمینه­ گردآوری اسناد و ورود پژوهشگران بومی و محلی به این پژوهش نیز فراهم شود.

وی شرح داد: با این افق، هم زمان با اعلام فراخوان، محورهای پژوهش در منقطه­ ارسنجان و فارس اطلاع رسانی شد و هم زمان با پژوهش گران بومی و مجموعه داران خانگی نیز رایزنی شد تا اسناد مرتبط با موضوع را در اختیار قرار دهند و در نگارش مقالات همکاری کنند.

به گفته ابراهیمی، اسناد تاریخی ارزشمندی از عصر صفوی تا پهلوی به دست آمد و پس از گردآوری، طبقه ­بندی و بازخوانی آن­ها، کار نگارش مقالات رقم خورد. اسناد ارائه شده که شامل اسناد وقفی، اجازات شرعی و اجتهاد و ... هستند نقش اساسی را در روشن شدن بخش عمده­ای از ابعاد این پژوهش داشته­ اند.

این نویسنده و محقق ادامه داد: در این مجموعه به جوانب تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مدرسه­ سعیدیه و معرفی شخصیت ­های برجسته­ آن بر پایه­ مطالعات کتابخانه ­ای، پژوهش اسنادی و تحقیقات میدانی پرداخته و سعی شد که ابعاد گوناگون موضوع مورد بررسی قرار گیرد.

وی اضافه کرد: در این مجموعه مقالاتی همچون (ارسنجان در عصر صفوی)، محمدحسین ابراهیمی، (شرح تأسیس و بنای مدرسه­ سعیدیه)، محمدحسین ابراهیمی و زهره اسکندری، (موقوفه­ مدرسه­ سعیدیه از آغاز تا 1398 شمسی)، محمد فروردین،(مدرسه­ سعیدیه و خاندان خوشنویس ارسنجانی)، اکبر اسکندری و نسرین اسکندری منتشر شده است. (تأثیر تحولات نوین آموزشی بر مکتب خانه ­ها و مدرسه­ سعیدیه)، محمدحسین ابراهیمی، (نگاهی به زندگی، آثار و اندیشه­ ملااحمد ارسنجانی)، آرزو حقیقی، (نگاهی به زندگی و آثار آیت ­الله محمدمهدی آثاری)، کاووس رضایی، (سیری در زندگی آیت­ الله سید ابوالقاسم فقیه ارسنجانی)، روح الله خادمی، (شرح حال و زندگی خاندان ثقه­ الاسلام ارسنجانی)، سیدمحمدهادی حسینی و روح­ الله خادمی دیگر مقالات این مجموعه را شکل دادند.

وی در بیان ضرورت این پژوهش اضافه کرد: این مدرسه هرچند در مقایسه با مدارس هم­ عصر خود که در شیراز ساخته شده اند ابعاد وسیعی ندارد، اما برای قصبه­ آن روز ارسنجان و در مقایسه با جمعیت آن، بنایی درخور و شایسته به شمار می­رفت و عناصر کلی مدارس چون هشتی، حجره و ایوان در آن در نظر گرفته شده است.

گردآورنده این اثر ادامه داد: مدرسه­ سعیدیه از یادگارهای دوره­ صفویه و نماد علمی، فرهنگی، اجتماعی و مذهبی منطقه­ ارسنجان است که در گذر تاریخ بر فضای دینی، فرهنگی و اجتماعی منطقه تأثیری ژرف گذاشته است؛ از این رو حفظ و نگهداری آن به مثابه­ ارج نهادن بر تاریخ، فرنگ و تمدن اسلامی است.

وی ضمن بیان این مطلب که در استان فارس به ویژه شهر شیراز مدارس علمیه­ تاریخی متعددی وجود دارد، گفت: متاسفانه تا به امروز این گنجینه بزرگ از نگاه پژوهش گران مغفول مانده­ اند و پژوهش موردی به شیوه­ مجموعه مقالات تاریخ مدرسه­ سعیدیه ارسنجان که ابعاد مختلف موضوع را در بر بگیرد درباره­ دیگر مدارس انجام نشده است.

ابراهیمی شرح داد: ضرورت دارد که نسبت تحقیق و پژوهش درباره­ مدارس تاریخی فارس به صورت موردی در دستور کار نهادهای علمی، آموزشی و فرهنگی قرار گرفته و پژوهش گران تاریخ فارس نیز به این مسأله همت گمارند.

وی ضمن بیان این مهم که مدارس علمیه خاستگاه علما و عرفای برجسته­ فارس بوده است، گفت: با انجام چنین پژوهش­ هایی به معرفی این بزرگان نیز پرداخته خواهد شد و اسناد مرتبط با آن­ها نیز گردآوری و منتشر می ­شوند و منابع مهمی برای پژوهش گران عرصه­ فرهنگی و تمدن اسلامی و شیعه پژوهشی فراهم خواهد آمد.

این نویسنده و پژوهشگر هم چنین اظهار کرد: مدرسه­ علمیه سعیدیه ارسنجان در سال 1085 قمری به همت حاج محمدسعید ارسنجانی تأسیس و رقباتی نیز بر آن وقف شده است. این مدرسه در گذر تاریخ از مهم ترین پایگاه­های تدریس و تحصیل علوم دینی در فارس بوده است و علما و عرفای برجسته­ ای از آن برخاسته­ اند.

وی اضافه کرد: مدرسه به شکل دو ایوانی بنا شده و مساحت آن حدوداً 800 مترمربع است که 200 مترمربع آن به حیاط و 600 متر آن به فضاهای مسقف از قبیل مَدرس و 14 حجره­ تعلق گرفته است. این بنا در سال 1355 شمسی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است و هم چنان به حیات فرهنگی و دینی خود ادامه می­دهد.

یادآور می شود: مجموعه مقالات تاریخ مدرسه­ سعیدیه زیرنظر حوزه­ هنری استان فارس و به صورت فراخوان مقاله گردآوری و توسط انتشارات مجمع ذخائر اسلامی با مقدمه­ استاد محمد نعمتی پژوشگر هنر اسلامی و خوشنویس برجسته­ کشور منتشر شده است.